Microsoft word - darmkrampen site versie februari 2012.doc

Darmkrampen
Op basis van wetenschappelijke literatuur t/m januari 2012
Inleiding
Darmkramp bij pasgeborenen ook wel Infantile Colic (IC) genoemd komt voor bij ongeveer 20%
van de pasgeborenen. Onderliggende oorzaken zijn nog onbekend. De symptomen van IC treden
meestal op in de eerste drie weken van het leven en duren voort tot ongeveer 3 tot 4 maanden.
Het huilen van een pasgeborene met darmkrampen wordt gekarakteriseerd als hoger in
toonhoogte dan dat van een pasgeborene zonder darmkrampen. Er is daarnaast vaak sprake van
een abnormaal huilpatroon. De criteria (de regel van drie) van Wessel1 worden hierbij gehanteerd:
onverklaarbaar, hevig huilen, meer dan drie uur per dag over meer dan drie dagen per week over
een periode van ten minste drie weken, waarbij de pasgeborene goed gevoed is en verder
gezond. Naast het abnormale huilpatroon uiten darmkrampen zich door regelmatig rood worden
van het gezicht, optrekken van de benen, ophopingen van gas in het abdomen en flatulatie. De
pasgeborenen met darmkrampen zijn vaak moeilijk te troosten.

Wetenschappelijke onderbouwing
Er is in de wetenschappelijke literatuur zowel onderzoek gedaan naar farmacologische als naar niet farmacologische interventies om de symptomen van darmkrampen te bestrijden. Hieronder een overzicht van bestudeerde interventies in volgorde van effectiviteit: Cimetropium bromide (op voorschrift arts, niet in Nederland verkrijgbaar): wanneer toegediend tijdens een crisis van darmkrampen vermindert het huilen en het medicament wordt ook goed verdragen door à terme pasgeborenen.2 Dieetinterventies (op voorschrift arts): Indien de pasgeborenen borstvoeding krijgt, zou de moeder een hypoallergeen dieet voorgeschreven kunnen krijgen, voor de duur van 1 à 2 weken (op voorschrift arts). Bij flesgevoede pasgeborenen zou de standaard flesvoeding vervangen kunnen worden door hypoallergene (of gehydrolyseerde) flesvoeding voor een periode van 1 à 2 weken. Als de interventie effect heeft wordt deze voortgezet. Indien de interventie na de testperiode geen effect laat zien wordt deze gestopt.2,3 Bij extreem ernstige darmkramp kan overwogen worden de borstvoeding te vervangen door hypoallergene (of gehydrolyseerde) flesvoeding. Nadeel van de hypoallergene flesvoeding is dat de voeding duurder is in aanschaf en minder goed smaakt en dat de borstvoeding gestopt moet worden.2,3 Sucrose toediening: Het toedienen van 1 ml glucose 30% of 1-2 ml sucrose (12-30%) tijdens een crisis van IC lijkt kortdurend effectief. 2-4 Kruidenthee, Foeniculum vulgare (venkel) is een interventie die nog te beperkt onderzocht is om risicovrij toe te dienen. Het toedienen van kruidenthee met Matricariae recutita (kamille), Foeniculum vulgare (venkel), Melissa officinalis (citroen melisse), Verbena en zoethout of het toedienen van kamille, venkel en citroen melisse wordt ondanks een positief effect op de symptomen van IC afgeraden. De hoge benodigde dosis die nodig is voor effect gaat gepaard met een groot volume wat mogelijk een negatief effect op de voedingsinname van de pasgeborene heeft.2-4 Onderzoek naar het effect van kruidenthee gedronken door moeder op darmkrampen ontbreekt en kan om die reden niet geadviseerd worden. Gedragsinterventies: Ouders steunen, geruststellen en goed voorlichten over de aard van de aandoening en de prognose van zelfherstel. Daarnaast wordt aangeraden de ouders te adviseren over mogelijke interventies als het vroeg reageren op huilen, reageren met zachte en kalme bewegingen, het vermijden van externe stimuli, inbakeren tijdens de slaap, een regelmatig dag ritme. De gedragsinterventie lijkt niet de symptomen van darmkrampen te verlichten maar de
interventie heeft wel een gunstig effect op de ouder-kind relatie en op de reactie van de ouders op
de pasgeborene.2,3

Overige Interventies: Daarnaast zijn er nog vele andere interventies onderzocht zoals simeticon
(infacol), methylscopolamine, dicyclomine/dicycloverine (Merbentyl, maagzuurremmers, probiotica,
massage, dragen, simulator voor autorijden, manipulatieve therapie (chiropracter), reflexologie,
homeopatische middelen (Gali-col Baby), flesvoeding op sojabasis, lactase supllement,
koemelkvrij dieet voor lacterende moeder etc.
Maar voor al die interventies gelden dat er geen bewijs voor effectiviteit van de interventie
aangetoond kon worden, vanwege de (levensbedreigende) bijwerkingen of de studie te matig van
opzet was om er waarde aan te hechten.
Aanbeveling
Op dit moment is er niet één interventie aan te bevelen. Een combinatie van interventies conform de richtlijn van het Joanna Briggs Institute lijkt de beste aanbeveling (Briggs). (figuur zonder toestemming overgenomen, Joanna Briggs Institute)
Literatuur
Wessel MA, Cobb JC, Jackson EB, Harris JR GS, Detwiler AC. Paroxysmal fussing in infancy, sometimes called ‘Colic. Pediatrics 1954;14(5):421-436. Savino F, Brondello C, Cresi F, Oggero R, Silvestro L. Cimetropium Bromide in the Treatment of Crisis in Infantile Colic. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutriton 2002;34(4):417-9. Joanna Briggs Institute. The effectiveness of interventions for infant colic. Australian Nursing Journal 2008;16(4):31-34. Rachel Perry R, Hunt K and Ernst E. Nutritional Supplements and Other Complementary Medicines for Infantile Colic: A Systematic Review. Pediatrics 2011;127:720-733.

Source: http://www.lpn-s.nl/images/stories/docs/darmkrampen_site_versie_februari_2012.pdf