Allergisch voor Corticosteroïden U bent allergisch voor corticosteroïden: Wat nu?
Uw dermatoloog heeft aangetoond dat u allergisch bent voor (één of
meer) corticosteroïden. Wanneer u hiermee in aanraking komt, kan dat
aanleiding geven tot het ontstaan of verergeren van eczeem of andere
allergische verschijnselen. Het is dus van groot belang dat u probeert om
contact met deze corticosteroïden zoveel mogelijk te vermijden. Deze fol-
der kan u daarbij behulpzaam zijn. Aangezien de folder informatie bevat
die uw arts nodig heeft om u de juiste medicijnen voor te schrijven raden
wij u aan om hem altijd bij u te hebben. Voor meer informatie over aller-
gisch contacteczeem in het algemeen verwijzen wij u graag naar de infor-
matiefolder “Allergisch contacteczeem” van de Nederlandse Vereniging
voor Dermatologie en Venereologie. Deze kunt u bij uw dermatoloog aan-
Wat zijn corticosteroïden en in welke producten komen ze voor?
Corticosteroïden zijn geneesmiddelen die afgeleid zijn van bijnierschors-
hormonen zoals iedereen die zelf in de bijnieren aanmaakt. Ze worden
vooral gebruikt omdat ze ontstekingsreacties, waaronder allerlei vormen
van eczeem, effectief kunnen onderdrukken. Corticosteroïden worden,
afhankelijk van de ziekte of aandoening die bestreden moet worden, toe-
gediend als tabletten, capsules of injectiepreparaten. Voor behandeling
van afwijkingen van de huid kunnen corticosteroïden voorgeschreven wor-
den in zalven, crèmes, emulsies, lotions en oordruppels; de slijmvliezen
worden behandeld met neussprays, oogdruppels, zetpillen, klysma’s (voor
het darmslijmvlies) en inhalers (aerosols, bijvoorbeeld bij astma). De corti-
costeroïden die op dit moment (oktober 2004) in Nederland beschikbaar
zijn, zijn opgesomd in de tabel. De eerste kolom geeft de echte naam aan
van het corticosteroïd, de tweede de merknamen.
Hoe zien allergische reacties door corticosteroïden er uit?
Allergie voor corticosteroïden wordt met name gezien bij mensen die lang-
durig met cortico-steroïdpreparaten op de huid behandeld worden, vooral
bij lang bestaand eczeem aan de handen, de voeten, de benen, of in de
oren. Door de behandeling daarvan met corticosteroïden kan men op een
gegeven moment allergisch worden voor deze geneesmiddelen. Over het
algemeen wordt dat niet of nauwelijks opgemerkt. Doorgaans wordt een
allergische reactie gekenmerkt door een forse huidreactie met roodheid,
bultjes, blaasjes, nattend eczeem en flinke jeuk. Bij een allergie door corti-
costeroïden wordt de reactie evenwel gelijktijdig door de corticosteroïden
zelf onderdrukt, zodat een ernstig allergisch beeld zoals hierboven be-
schreven zelden optreedt. Men moet vooral bedacht zijn op het mogelijk
optreden van allergie voor corticosteroïden wanneer eczeem of een ande-
re huidaandoening niet goed reageert op behandeling of zelfs verergert.
Allergie door aanbrengen van corticosteroïden op slijmvliezen (neus, oog-
leden, de mondholte, de luchtwegen, de geslachtsorganen en de anus)
komt minder vaak voor. De meeste gevallen daarvan worden veroorzaakt
door neusdruppels of neussprays; de symptomen van een allergische re-
actie hier zijn jeuk in en rond de neus, niezen, loopneus of verstopte neus,
en eczeem rond de neusgaten. Wanneer corticosteroïden als tabletten of
injecties worden gegeven aan daarvoor allergische personen, kan dit heel
soms resulteren in een uitgebreide allergische huiduitslag.
Wordt mijn eczeem (of andere allergische verschijnselen) geheel veroorzaakt door contact met corticosteroïden?
Het is niet waarschijnlijk dat uw eczeem of andere allergische verschijnse-
len geheel veroorzaakt worden door contact met corticosteroïden. Immers,
u had al een bepaalde afwijking aan de huid (meestal eczeem of psoria-
sis) of de slijmvliezen, waarvoor de corticosteroïden werden voorgeschre-
ven. Daar bent u allergisch voor geworden, waardoor de afwijking verer-
gerd is of niet goed op de behandeling reageerde. Wanneer u nu niet
meer in contact komt met de corticosteroïden waarvoor u allergisch bent
geworden, blijft de oorspronkelijke huidziekte waarvoor ze werden voorge-
Hoe kunnen allergische reacties worden voorkomen?
Wanneer iemand allergisch is geworden voor een bepaalde stof, kunnen
allergische reacties voorkomen worden door ervoor te zorgen dat er geen
contact meer mee is. Dat geldt ook voor corticosteroïden. Aangezien corti-
costeroïden alleen door artsen voorgeschreven kunnen worden en ze niet
voorkomen in andere producten of in de natuur, lijkt het heel eenvoudig
om niet in aanraking te komen met corticosteroïden. Toch kan soms een
probleem optreden. Immers, het kan zijn dat u een ziekte of aandoening
heeft waarvoor behandeling met corticosteroïden wenselijk of zelfs nood-
Niemand is allergisch voor alle corticosteroïden, maar de meeste patiën-
ten zullen wel op meer dan één corticosteroïd allergisch reageren. Hoe
weten u en de dokter die het geneesmiddel moet voorschrijven dan welke
Hoe weet ik welke producten veilig zijn?
De informatie in dit hoofdstukje is vooral bedoeld voor Uw arts(en)!
De meeste dermatologen testen twee of drie corticosteroïden bij patiënten
bij wie een allergische reactie op de huid wordt vermoed: tixocortolpi-
valaat, budesonide en hydrocortisonbutyraat. Dit zijn zogenaamde
“indicatoren” voor corticosteroïdallergie. Wanneer voor deze stoffen aller-
gie optreedt, is het aannemelijk dat u ook op één of meer andere cortico-
steroïden allergisch zult reageren. Dit zijn zogenaamde “kruisreacties”. De
“kruisreagerende” corticosteroïden zult u moeten vermijden, daar deze bij
u eveneens allergische reacties zullen veroorzaken.
In de tabel wordt een indeling van corticosteroïden in 4 groepen weerge-
geven, die in grote lijnen aangeeft welke corticosteroïden kruisreacties
zullen vertonen. Bij patiënten met contactallergie voor tixocortolpivalaat
komt kruisreactiviteit voor met de andere corticosteroïden uit groep A en
met hydrocortisonbutyraat (groep D1). Deze kunnen dus in dit geval beter
niet voorgeschreven worden. Patiënten met contactallergie voor budeso-
nide vertonen vaak kruisreactiviteit met corticosteroïden in groep B, maar
ook met enkele uit groep D zoals hydrocortisonbutyraat maar niet met be-
tamethasonvaleraat. Hydrocortisonbutyraat kan kruisreageren met de cor-
De kans op kruisreactiviteit met andere corticosteroïden is gering; deze
kunnen dus meestal veilig worden voorgeschreven. De corticosteroïden
betamethasondipropionaat , betamethasonvaleraat, desoximetason fluti-
casonpropionaat en mometasonfuroaat zijn uit allergologisch oogpunt re-
latief “veilig”. (De kans daarvoor allergisch te worden is gering, evenals de
kans op kruisreactiviteit bij aangetoonde allergie voor tixocortolpivalaat en
Overige nuttige informatie
Het is belangrijk dat de apotheek op de hoogte is van uw allergie. U doet
er verstandig aan om daar door te geven voor welke corticosteroïden u
overgevoelig bent. Ook is het belangrijk dat u altijd aan uw huisarts of an-
dere artsen die u medicijnen voorschrijven vertelt over uw allergie. Wan-
neer u deze folder laat zien, zal het voor hen gemakkelijker zijn om, wan-
neer behandeling met corticosteroïden bij u noodzakelijk is, een juiste keu-
Op de bladzijden 8, 9, 10, 11 ziet u in de tabel, voorbeelden van in Nederland voorgeschreven corticosteroïden Hydrocortisone-type Merknaam
Di-adreson-F, Pred forte, Ultracortenol,
Triamcinolonacetonide-type
Budenofalk, Entocort, Pulmicort, Rhinocort,
GROEP C Betamethason-type Betamethasonvaleraat -type (stabiele esters)
Diprosalic, Diprosone, Diprolene, Dovobet
Cutivate, Flixotide, Flixonase, Seretide
Hydrocortisonbutyraat- type (labiele esters) Niet in te delen : Heeft u nog vragen?
Deze brochure is niet bedoeld als vervanging van mondelinge informatie,
maar als aanvulling daarop. Hierdoor is het mogelijk alles nog eens rustig
Heeft u vragen over de behandeling, neem dan contact op met de
Polikliniek Dermatologie, telefoon 040-2864862. Met algemene vragen kunt u terecht bij uw behandelend specialist. [email protected] Vermeldt bij uw e-mail altijd uw naam en geboortedatum. Nuttige websites: www.huidarts.info
TMT Handbook: guidelines for treatment and long-term follow up of people exposed to radiation after a malevolent act Maria del Rosario Pérez*1, Zhanat Carr1, Makoto Akashi2, Robert N. Gent3, Patrick Gourmelon4, Siegfried Joussineau5, Volker List6, David Lloyd3, Nelson Valverde7, Albert Wiley8, Carlos Rojas-Palma9, Phil Kruse10 George Etherington3,Tua Rahola11, Maarit Muikku11, Astrid Li
PREPARO PARA EXAME DE COLONOSCOPIA INFORMAÇÕES ÚTEIS AO PACIENTE- AGENDE SEU EXAME NO (88) 3511.9999 COLONOSCOPIA é o exame mais avançado para investigação das doenças dos cólons e do reto. É realizada por médico especialista, para diagnosticar e tratar doenças do intestino grosso(cólon), sendo realizado sob sedação com a presença de um anestesiologista para propor